Lawrence Durrell "Çok gezen mi bilir çok okuyan mı?" sorusunu iki ucundan da tutmuş ve deneyimleriyle harmanladığı eserler vermiş bir yazar. Hindistan'da doğup İngiltere'de büyümüş, daha Yunanistan ve çeşitli Akdeniz ülkelerinde yaşamış. Hiçbir zaman Britanya vatandaşı olmamış, Britanya'ya giriş ve orada ikamet izni alamamış, her girişinde vize almak durumunda kalmış.
Yersiz yurtsuz biri demek ne kadar doğru olur bilinmez çünkü Ege ve Akdeniz onu kucaklamış: Yunanistan'ın Korfu Adası, II. Dünya Savaşı'ndan sonra Rodos, İskenderiye, Kıbrıs...
Louis-Ferdinand Céline'nin Gecenin Sonuna Yolculuk kitabının başlangıcında şöyle bir cümle yer alır: "Yolculuk etmek, çok işe yarar, düş gücünü çalıştırır." Lawrence Durrell'in kitaplarındaki anlatım zenginliğinin ve düş gücünün de onun seyahatlerinden beslendiği yadsınamaz.
Ne mutlu ki Lawrence Durrell Türkiye'de keşfedilmiş ve kitapları iyi bir şekilde Türkçeye çevrilmiş bir yazar. Bu kitaplarından en ünlüsü ve şu anda baskısı olanlar İskenderiye Dörtlüsü'ndeki Justine, Balthazar, Mountolive ve Clea. Bu kitaplarda bir karakter başka bir karakteri anlatıyor ve dört ana karakterin inceliklerinden ilişkilerine kadar doyumsuz bir anlatım şöleninde buluyorsunuz kendinizi. Ama ana karakterlere kapılıp yan karakterleri es geçmeyin! Fahişe Melissa ve travesti Scobie gibi eşsiz karakterleri de barındırıyor bu dörtleme. Dörtleme genelde oryantalist eğilimiyle eleştiriliyor (Katılmakla birlikte, Scobie hariç diyelim.)
Avignon Beşlemesi, Sırbistan Üzerinde Beyaz Kartallar, Karanlık Labirent, anılarının yer aldığı Kıbrıs'ın Acı Limonları da Durrell'in okuyabileceğiniz kitapları arasında.
Lawrence Durrell'in şair de olduğunu ama romanlarının gölgesinde kaldığını da not düşelim.
Seyahat hakkında kendi kelimelerinden bir alıntıyla sonlandıralım yazıyı. Kıbrıs'ın Acı Limonları'ndan gelsin: "Seyahatler, sanatçılar gibi, kendiliğinden doğar, oluşturulmaz. Binlerce farklı koşul onlara katkıda bulunur, bu koşulların çok azı bilinçlidir veya irade tarafından belirlenmiştir; ne düşünürsek düşünelim."
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder